XIII. BAYINDIR (Bayındur)

 

            Reşided-din Oğuz-namesi’ndeki Üç-Oklar’ın en asil boyu sayılan Bayındırlar’ın Oğuzlar’ın eski tarihlerinde mühim bir rol oynadıklarını gösterebilir.

 

            Bilindiği üzere Dede-Korkut destanlarındaki Oğuzlar’ın başında da Kamgan oğlu Bayındır Han görülmektedir. Bunun Ozanlar tarafından Ak-Koyunlu hanedanını yükseltmek için destanlara sonradan sokulmuş olması muhtemeldir. Fakat Bayındır Han’ın babası olarak Gök-Han değil de Kamgan gibi bir ismin verilmesi izah edilemiyor.

 

            Tahrir defterlerinde 52 köy ve ekinliğin Bayındır adını taşıdığı görülüyor. Bunlar da diğerleri gibi, Anadolu’nun orta ve batı bölgelerinde bulunuyor. Bu yer adlarından başka Adana’nın Haruniye kasabasının batısındaki bir yöre de Bayındır adını taşıyor. O zamanlar bir yörenin (nahiye) bir oymağın adını taşıması, çok defa o yörede oturanların hepsinin veya çoğunun yörenin adını taşıdığı oymağa mensup olduğunu gösterir. Bu Bayındır yöresi adını zamanımıza kadar devam ettirmiştir.

 

            Şimdi İzmir’e bağlı Bayındır kasabası XVII. yüzyılda da vardır. Evliya Çelebi, bu kasabanın adının Orhan Gazi’nin oraya “Bayındır Kavmini” yerleştirmesinden aldığını söylemektedir. Bunun Evliya Çelebi’nin kendisine mahsus izahlarından biri olduğundan şüphe edilemez.

 

            XIV. PEÇENEK

 

            Bu adda X. ve XI. yüzyıllarda Kara-Deniz’in kuzeyinde ve Balkanlarda mühim siyasi roller oynamış bir Türk elinin bulunduğunu biliyoruz. Bundan başka XI. yüzyılda Peçenek adında bir Oğuz boyu da vardı. Kaşgarlı Türk Peçenek eli ile Oğuz Peçenek boyunu ayrı zikreder.

 

            Şüphesiz Oğuz Peçenek boyu, Türk Peçenek elinin bir parçası olup, Oğuzlar’ın tabiyeti altına girmiş ve zamanla Oğuzlar’ın bir boyu haline gelmiştir. Perçenekler, Bayındır, Çepni ve Çavuldurlar gibi Oğuz-Han’ın dördüncü oğlu Gök-Han’a bağlanmışlardır. Peçenek boyuna ait tahrir defterinde ancak dört köy adı görülebildi ki bunlardan dördü de diğer boylara ait pek çok yer adları gibi, Ankara sancağında bulunmaktadır. Bu münasebetle Ankara bölgesinde Selçuklu fethinden beri çok yoğun bir Türkmen kümesinin yaşamış olduğunu bir defa daha dikkati çekelim. XII. yüzyılda Ankara Türkmenleri’nin ünü Horasan’a kadar gitmişti.

 

            Ankara sancağında Peçenek köyleri Yaban-Ova, Murtaza-Ova ve Kasaba kazalarında bulunmaktadır. Bu köyler adlarını zamanımıza kadar devam ettirmişlerdir. Bunlardan başka yine Ankara’ya bağlı Şerefli Koç-Hisar yakınındaki bir vadi de Peçenek özü (Peçenek vadisi deresi) adını taşıyor. Yalnız şimdi bu Peçenek özü’nde Yeni-İl’e bağlı Türkmenler’in köyleri bulunmaktadır. Bu durumda Ankara ilinde Yenimahalle, Altındağ, Çamlıdere, Çubuk kazalarına bağlı dört köy, Ayaş’a bağlı bir ekinlik (mezra) ve Koç-Hisar’a bağlı bir vadi Peçenek adını taşımaktadır.